آپنه خواب چیست و ارتودنسی چه کمکی به بهبود آن می کند؟

خروپف کردن در هنگام خواب (در بین افراد مختلف) از هر سنی یک موضوع نسبتاً رایج است. اما این به معنی طبیعی بودن خروپف نیست. بزرگسالانی که به شدت یا با صدای بلند خروپف می کنند، ممکن است از آپنه خواب رنج ببرند. و همین امر در مورد کودکی که خروپف می کند (یا صدای قابل توجهی در هنگام خواب ایجاد می کند)، ممکن است صادق باشد. خروپف معمولاً قابل توجه ترین علامت آپنه انسدادی در خواب (OSA) است که می تواند یک عارضه خطرناک باشد. آنچه در این مقاله خواهید خواند، اطلاعات کاملی درباره این بیماری شامل علائم، علل، پیشگیری و درمان آپنه خواب است. تاکید و تمرکز ما (به عنوان متخصص ارتودنسی) در این مقاله، درمان این عارضه با کمک ارتودنسی دندان مخصوصا ارتودنسی کودکان است.

آپنه خواب چیست؟

به توقف ناگهانی، ناخواسته و موقتی تنفس در خواب که به صورت مکرر در طول شب و زمانی که شخص خواب است رخ میدهد آپنه خواب گفته می شود. این مشکل به دلیل کاهش اکسیژن رسانی به بافت های مهم بدن در نتیجه انسداد مجرای هوایی رخ می دهد.

علائم آپنه خواب کدامند؟ از کجا بفهمم که من یا فرزندم این مشکل را داریم؟

هرچند که مهم ترین و قابل توجه ترین علامت آپنه خواب، خروپف کردن است، اما به جز این، علائم دیگری به این بیماری آدرس می دهند. البته علائم می توانند از فردی به فرد دیگر و حتی از کودکان به بزرگسالان کمی متفاوت باشند. در ادامه، ابتدا علائم این بیماری در کودکان سپس در بزرگسالان لیست شده اند.

علائم آپنه خواب در کودکان

• خستگی
• بی حالی
• کاهش سطح یادگیری و تضعیف عملکرد تحصیلی در مدرسه
• تنفس دهانی
• تحریک پذیری شدید
• تغییرات خلقی
• مشکلات رشد
• مشکلات رفتاری

علائم آپنه در بزرگسالان

• خرناس کشیدن در خواب
• انواع مشکلات تنفسی
• خستگی مکرر
• کاهش تمرکز
• تحریک پذیری
• خواب آلودگی در روز
• خوابیدن هنگام رانندگی یا در محل کار
• تغییرات وزنی
• خشک شدن دهان

چه عواملی باعث بروز آپنه انسدادی در خواب در کودکان می شوند؟

مهم ترین علل بروز آپنه خواب در کودکان و بزرگسالان عبارتند از:

• بزرگ بودن (یا شدن) ساختارهای اطراف راه ها و مجاری تنفسی در دهان و انتهای دهان (مانند زبان و زبان کوچک و لوزه ها)، یا در پشت بینی (مانند آدنوئیدها یا لوزه ها)
• ناهنجاری های رشد در فک بالا یا راه هوایی (مانند تنگ بودن کام یا سقف دهان یا کوچک بودن مادرزادی مجرای تنفسی )
• تب یونجه و آلرژی های طولانی مدت
• چاقی کودکان و بزرگسالان
• ضعف عضلانی یا ضعف عضلات
• و …..

یک متخصص ارتودنسی کودکان با این اقدامات ساده به درمان آپنه کمک می کند

ابتدا (همانطور که در ابتدا نیز خواندید) باید بدانید که آپنه خواب یک بیماری پزشکی است که نیاز به تشخیص مناسب توسط یک متخصص گوش و حلق و بینی یا متخصص خواب یا متخصص ارتودنسی دارد. پس از تشخیص، درمان باید آغاز شود. و درمان OSA نیز به شدت و همچنین علل اصلی بیماری بستگی دارد. در بسیاری از موارد، متخصص ارتودنسی می تواند به پیشگیری و درمان ابن عارضه کمک کند. ما کاری به درمان هایی که یک متخصص گوش و حلق و بینی یا سایر متخصصان دیگر انجام می دهند نداریم. و فقط اقداماتی که یک متخصص ارتودنسی می تواند برای حل مشکل انجام دهد می پردازیم. این اقدامات عبارتند از:

تشخیص تخصصی و به موقع مشکل

ارتودنتیست ها، نقش مهمی در تشخیص اختلالات خواب دارند. زیرا آنها بیشتر از سایر پزشکان و دندانپزشکان دیگر با بیماران خود تعامل دارند. تنها با یک بار ویزیت، آن ها می توانند هر نوع اختلال قابل توجه تنفسی شامل آپنه خواب را تشخیص داده و به درمان به موقع آن کمک کنند.

کمک به رشد یا هدایت رشد استخوان های فک در کودکان

متخصصان ارتودنسی در نتیجه آموزش تخصصی و تجربیات خود در زمینه رشد و تکامل صورت و استخوان های آن، برای شناسایی اختلالات تنفسی مرتبط با خواب در بیماران (از هر سنی) در موقعیت منحصر به فردی قرار دارند.

آنها برای هدایت رشد ساختارهای مختلف صورت در بیماران جوان آموزش های تخصصی زیادی گذرانده اند. این متخصصان می توانند الگوی رشد استخوان ها و ساختارهای مرتبط با دهان و دندان را کنترل و هدایت کنند تا مشکل آپنه به خوبی برطرف شده یا از بروز آن پیشگیری کرد. برای کمک به هدایت رشد استخوان ها، متخصصان ارتودنسی از انواع پلاک ارتودنسی فانشکنال یا توسعه دهنده کام و … استفاده می کنند.

اصلاح ناهنجاری های استخوانی با ارتودنسی پیشگیری

تقریبا نیمی از بیماران مبتلا به آپنه خواب دارای ناهنجاریی در ساختار استخوانی اطراف مجاری تنفسی هستند که با درمان ارتودنسی پیشگیری قابل اصلاح است. این امر می تواند به طور بالقوه از علل اصلی بروز آپنه در کودکان و بزرگسالان جلوگیری کرده و آنها را معکوس کند.

کمک به حذف عادات مخرب در کودکان

کمک به ترک عاداتی مانند تنفس دهانی، دندان قروچه، وارد کردن فشار زیاد از زبان به دندان های جلو و …. می تواند در پیشگیری و یا حتی کمک به درمان آپنه خواب موثر باشد. متخصصان می توانند با ارائه آموزش به والدین کودکان و یا حتی صحبت کردن با کودکان و استفاده از انواع دستگاه های ارتودنسی به درمان آپنه کمک کنند.

کمک به توسعه فک پایین و بالا

توسعه فک پایین و فک بالا به صورت آهسته یا سریع را می توان با ارتودنسی ترکیب کرد تا راه هوایی را گسترش داد. این تکنیک ها به کاهش مقاومت در مجاری تنفسی بینی، عادی سازی موقعیت زبان و کاهش یا از بین بردن علائم آپنه خواب کمک می کنند. تمامی این کارها را یک متخصص ارتودنسی می تواند انجام دهد. در واقع با درمان ارتودنسی شما هم میتوانید یک طرح لبخند عالی برای کودکان خود در نظر بگیرید و هم مشکل تنفسی آن ها را حل کنید. با مراجعه به یک ارتودنتیست شما به جای اینکه دوبار هزینه کنید، یکبار هزینه ارتودنسی را میپردازید و چندین مشکل کودک خود را حل می کنید.

کمک به بهبود الگوی تنفس کودکان

یک متخصص ارتودنسی همچنین می تواند برای کمک به درمان یا مدیریت این مشکل انواع دستگاه ها یا ابزارهای داخل دهانی را به بیماران خود تجویز کرده یا پیشنهاد کند. این دستگاه ها می توانند هم در کودکان و هم در افراد مسن استفاده شوند. این متخصصان همچنین می توانند کودکان را برای ارزیابی بیشتر به یک متخصص گوش و حلق و بینی ارجاع دهند تا لوزه سوم و آدنوئیدشان را برداند. زیرا در اغلب موارد این لوزه ها باعث وقفه خواب شبانه در افراد میشوند و آن ها را با اختلالات تنفسی دیگری نیز مواجه می کنند.

عضویت در تیم درمان آپنه خواب

متخصصان ارتودنسی در مدیریت بیماری (OSA) با استفاده از وسایل دندانپزشکی یا اصلاح ساختار فک و دندان مهارت زیادی دارند. به همین خاطر، آنها می توانند به عنوان بخشی از تیم درمان در کنار سایر متخصصان پزشکی و دندانپپزشکی برای بهبود آپنه ارائه خدمات کنند. بنابراین چنانچه فکر می کنید شما یا فرزندتان از این عارضه رنج می برید می توانید برای مشاوره یا ارزیابی و یا حتی درمان به یک متخصص ارتودنسی خوب در شهر خود مراجعه کنید.