ارتودنسی دندان چطور به درمان تنفس دهانی کمک می کند؟
همانطور که می دانید، در حالتی عادی ما از طریق بینی نفس نفس می کشیم و اغلب دم و بازدم های ما از طریق بینی است. این در واقع عادی ترین و صحیح ترین روش تنفس است. اما گاهی اوقات (مخصوصاً در بچه ها) ممکن است به جای بینی، از طریق دهان تنفس انجام شود. این عملکرد اصطلاحاً تحت عنوان “تنفس دهانی” شناخته می شود که می تواند مشکلات زیادی برای افراد ایجاد کند. در این مقاله با تاثیرات منفی و مشکلات تنفس از طریق دهان، دلایل، علائم و شیوه های درمان آن مخصوصا با کمک ارتودنسی آشنا خواهید شد.
علت تنفس دهانی چیست و چرا افراد ممکن است فقط از طریق دهان نفس بکشند؟
نفس کشیدن از دهان به جای بینی می تواند نتیجه عوامل مختلف باشد اما مهمترین علل آن عبارتند از:
+ مشکلات مرتبط با دهان، دندان و فک
مشکلات ساختاری فک ها و همچنین نامرتبی دندان ها اغلب می تواند باعث مشکل در تنفس شود. در واقع زمانی که این مشکلات وجود دارد لب ها و دهان هیچگاه به صورت کامل بسته می شوند و یا موقعیت نرمال خود را حفظ نخواهند کرد. این امر خود باعث بروز مشکلاتی مثل خشکی دهان، بوی بد دهان و تنفس دهانی شود. برای برطرف کردن این عوارض ارتودنسی می تواند راه گشا باشد.
+ احتقان و گرفتگی مجاری بینی
نفس کشیدن از طریق دهان می تواند در نتیجه انسداد در مجاری بینی باشد. برای مثال این انسداد می تواند نتشی از انحراف تیغه بینی، بزرگ شدن توربین ها یا پولیپ بینی باشد. که در این حالت باید با مداخله پزشکی (مثلا انجام عمل بینی های بینی از قبیل سپتوپلاستی یا رینوپلاستی) برطرف شود.
+ التهاب مخاط بینی
بافت نرم موجود در مجاری بینی به راحتی می تواند به دلیل التهاب مربوط به آلرژی بزرگ شود و یا بافت ها به دلیل عدم استفاده بزرگ شوند. اگر چنین مشکلی پیش بیاید ما به انواع التهابات بافت نرم بینی و آلرژی ها روبرو خواهیم شد که در نتیجه آن تنفس دهانی را تجربه خواهیم کرد. اما در صورت تنفس مداوم از بینی، بافت های مجاری بینی معمولاً فشرده تر و سالم ترند.
+ بزرگ شدن لوزه ها
لوزه ها و آدنوئیدهای بزرگ شده همچنین می توانند انجام تنفس از طریق بینی را محدود کرده و باعث تنفس دهانی شوند. مشکل بزرگ بودن و یا ملتهب بودن لوزه ها در بچه ها شایع است و باید در اولین فرصت برای برداشتن آن ها اقدام شود.
+ عفونت تنفسی جدی
هنگامی که یک نوزاد یا کودک خردسال دچار عفونت تنفسی جدی در مجاری هوایی فوقانی می شود، تنفس دهانی به ناچار به جریان خواهد افتاد تا بتواند تهویه بدن را تامین کند. به محض بهبود عفونت، تنفس بینی بازمی گردد اما اگر عفونت دیرتر درمان شود کودک ممکن است از روی عادت، تنفس را از طریق دهان ادامه دهد.
تنفس دهانی چه تاثیری روی دهان و دندان می گذارد؟
نفس کشیدن از طریق دهان به جای بینی، می تواند باعث خشکی زبان و دهان شود. خشکی دهان به این معنی است که بزاق نمی تواند باکتری های دهان را به طور موثر از بین ببرید و محیط اسیدی آن پس از صرف غذا خنثی نخواهد شد. این مساله می تواند منجر به بروز موارد زیر شود:
- بوی بد دهان (هالیتوز)
- بیماری پریودنتال ، مانند التهاب لثه
- پوسیدگی دندان
- عفونت گلو و گوش
تنفس دهانی همچنین ممکن است منجر به کاهش غلظت اکسیژن در خون شود. این مساله با فشار خون بالا و نارسایی قلب همراه است. مطالعات نشان می دهد که تنفس دهانی ممکن است عملکرد ریه را کاهش داده و علائم بیماری را در افراد مبتلا به آسم بدتر کند.
در کودکان نیز، تنفس دهانی می تواند منجر به ناهنجاری های جسمی و چالش های شناختی شود. کودکانی برای درمان اقدام نکرده باشند می توانند با مشکلات زیر رشد کنند:
- صورتهای باریک و بلند
- لبخند لثه ای
- مال اکلوژن دندان (اوربایت و آندریابت)
- وضعیت بد بدن
علاوه بر این ، کودکانی که از طریق دهان خود نفس می کشند اغلب شب ها خوب نمی خوابند. خواب ضعیف می تواند منجر به موارد زیر شود:
- رشد ضعیف
- عملکرد تحصیلی ضعیف
- عدم توانایی تمرکز
- اختلالات خواب
تنفس از طریق دهان چگونه درمان می شود؟
درمان تنفس دهانی به علت ایجاد آن بستگی دارد:
- برای مثال داروها می توانند گرفتگی بینی را به دلیل سرماخوردگی و آلرژی درمان کنند.
- یا مثلا اگر شما دچار آپنه خواب انسدادی هستید، باید از طریق ماسک های تنفسی شب ها تنفس کنید.
- در کودکان نیز، برداشتن لوزه های متورم و آدنوئید با جراحی می تواند تنفس دهانی را درمان کند.
- در صورتی که مشکلات و ناهماهنگی های فکی و دندان باعث دهانی شدن تنفس شده باشد با کمک یک متخصص ارتودنسی باید فک و دندان ها را هماهنگ و منظم کرد.
ارتودنسی چطور به درمان تنفس دهانی و بهبود تنفس کمک می کند؟
ارتودنسی با تنظیم موقعیت دندان ها و فک می تواند نقش کلیدی در بهبود تنفس دهانی داشته باشد. وقتی دندان ها و فک ها ناهماهنگ هستند، ممکن است جریان هوا در مسیر های تنفسی دچار اختلال شود. این حالت معمولاً در مواردی مانند تنگی فک بالا یا وجود کراودینگ (ازدحام دندان ها) رخ می دهد. با استفاده از دستگاه های ارتودنسی ثابت و یا متحرک، فاصله و موقعیت دندان ها تنظیم می شود و فک ها به حالت بهینه و نرمال خود بر می‌گردند، که این خود می تواند به باز شدن راه های هوایی و تسهیل تنفس از راه بینی کمک کند.
علاوه بر این، یک متخصص ارتودنسی خوب با اصلاح موقعیت دندان ها و فک از طریق ارتودنسی، بیمار به‌طور طبیعی به تنفس از راه بینی تشویق می شود که مزایای بسیاری برای سلامت عمومی و کیفیت خواب دارد. ارتودنسی نه تنها ظاهر دندان ها و لبخند را بهبود می بخشد، بلکه با ایجاد تعادل در ساختارهای دهانی و فکی به بهبود الگوی تنفسی نیز کمک می کند.
