جرم گیری دندان چیست وچرا باید قبل ارتودنسی دندان ها را جرمگیری کرد؟
اغلب کسانی که درمان ارتودنسی را شروع می کنند قبل از آن، باید به یک متخصص لثه یا سایر متخصصین دندانپزشکی مراجعه کنند. این افراد معمولا مشکلاتی در خصوص بافت لثه و یا دندان خود دارند که بدون برطرف شدن آن ها ترجیح می دهیم ارتودنسی را شروع نکنیم. برای مثال جرمگیری دندان یکی از این پروسه ها است که بیشتر افراد باید قبل از آغاز درمان، جرم گیری کنند. در این مقاله درباره علت جرمگیری دندان قبل از ارتودنسی و فوایدش اطلاعاتی ارائه شده است. اگر قصد ارتودنسی دارید حتما ابتدا این مقاله را بخوانید.
جرم گیری دندان چیست؟
جرمگیری یک فرآیند بسیار روتین در دندانپزشکی است که می تواند توسط هر دندانپزشکی انجام شود. طی این پروسه، جرم هایی که بر روی دندان ها، بین دندان و لثه و یا زیر خط لثه قرار دارند برداشته می شوند. این درمان معمولاً هر 6 ماه یکبار در طول ویزیت های دندانپزشکی انجام داده می شود اما بیشتر زمانی کاربرد دارد که جرم ها به زیر خط لثه رفته و باعث بیماری شده باشند.
جرمگیری دندان چگونه انجام می شود؟
جرم گیری دندان به دو روش دستی با ابزار معمولی و با روش امواج صوتی با قلم های مخصوص انجام می شود. در هر دو روش مراحل زیر طی می شود:
- اعمال بی حسی موضعی: دندانپزشک داروی بی حسی را به اطراف لثه های شما تزریق می‌کند تا کنترل درد و خونریزی احتمالی را برای جرمگیری دندان فراهم کند.
- از بین بردن جرم دندان‌ها: دندانپزشک با کمک ابزار خاصی جرم روی دندان‌ها و زیر لثه را از بین می‌برد. این مرحله با دقت بالا و با سرعت مناسب انجام می‌شود.
- اتمام پروسه: پس از از بین بردن جرم‌ها، لازم است که باکتری‌ها و میکروب‌ها زیر لثه نیز حذف شوند. بعد از اینکار نیز دندان‌ها پالیش یا به اصطلاح بروساژ می‌شوند تا پروسه به پایان برسد.
چرا متخصص ارتودنسی ممکن است قبل از درمان شما را به دندانپزشک ارجاع دهد؟
دلایل زیادی وجود دارد که چرا یک دکتر ارتودنسی ترجیح می دهد ابتدا با همکاری یک دندانپزشک دندان های شما را جرم گیری کند سپس درمان را آغاز کند. یک ارتودنتیست می خواهد بداند که آیا دندان های شما به اندازه کافی سالم هستند ؟ لثه ها و استخوان های نگهدارنده دندان شما از مقاومت خوبی برخوردار هستند یا خیر؟
علاوه بر این، قبل از قرار دادن براکت ها و سایر وسایل ارتودنسی بر روی دندان های شما، باید دندان هایتان تمیز شوند. تا اگر جرم های دندانی وجود داشته باشد بر طرف شوند. زیرا هرگونه مشکل در خصوص لثه، دندان یا سایر بافت های داخل دهان میتواند باعث افزایش مدت زمان ارتودنسی و حتی شکست آن شود.
علت جرمگیری قبل از ارتودنسی چیست؟
تمیز کردن دندان ها با وجود دستگاه های ارتودنسی ثابت، متحرک و نامرئی کمی چالش برانگیز است. شما باید وقت بیشتری برای اینکار اختصاص دهید و بیشتر از زمانی که ارتودنسی نداشته اید، دندان ها را مسواک بزنید. اگر چنین نکنید پلاک دندانی و جرم روی دندان ها ایجاد شده و روند پوسیدگی دندان و همچنین بیماری لثه شروع می شود. شما باید قبل از شروع ارتودنسی دندان ها را تمیز کررده و تمام جرم، پلاک و تارتار روی دندان، بین دندان ها و زیر خط لثه را از بین ببرید.
جرمگیری قبل از ارتودنسی باعث می شود که با خیال راحت تری به استقبال وسایل ارتودنسی و همچنین خفظ بهداشت دهان و دندان در طول درمان خود بروید. اگر جرمگیری نکنید، جرم هایی که قبل از ارتودنسی روی دندان شما قرار دارند باعث پوسیدگی دندان هایتان شده و ممکن است بیماری لثه برایتان پیش بیاید. به این ترتیب تلاش متخصص و هزینه ارتودنسی که شما پرداخت کرده اید بی ثمر خواهد شد.
جرم ها (پلاک دندان) چگونه به وجود می آیند؟
بزاق دهان به طور طبیعی دارای املاح و مواد معدنی است که در قسمت هایی از دندان ها رسوب می کنند. به مرور زمان میکروب های دهانی و مانده مواد غذایی به این رسوبات اضافه شده و اولین مراحل تشکیل پلاک دندان آغاز می شود. در مراحل اولیه پلاک دندان به آسانی با مسواک و نخ دندان قابل پاک شدن هستند. اما اگر به موقع از روی دندان برداشته نشوند این پلاک ها به مرور حجیم شده. سپس به جرم تبدیل می شود.
جرم ها از بافت سختی به نام تارتار تشکیل شده اند که از تجمع و گرد همایی پلاک هایی که به موقع تمیز نشده اند تشکیل شده اند. جرم ها در شکل گیری مشکلات زیر مقصر هستند و این مساله خود اهمیت جرمگیری قبل از ارتودنسی دندان را نشان می دهد:
- پوسیدگی دندان
- بوی بد دهان
- بیماری های لثه
جرم دندان، لثه را تخریب و دندان را شل می کند
جرم ها رسوباتی هستند که از املاح موجود در غذا به مرور زمان بر روی دندان ها می نشینند. اگر به موقع با جرمگیری این حجم اضافی از روی دندان ها برداشته نشوند مقداری از استخوان نگهدارنده دندان تحلیل می رود. این امر باعث تخریب لثه و در نهایت شل شدن دندان سالم می شوند. به همین خاطر است که متخصص ارتودنسی شما قبل از نصب براکت ها و سایر بخش های بریس، شما را تشویق به انجام جرمگیری قبل از ارتودنسی می کند.
چرا باید هر شش ماه یکبار دندان ها را جرمگیری کرد؟
برای حفظ سلامت دندان ها و لثه ها، رعایت بهداشت دهان و دندان به‌طور منظم و مراجعه به دندانپزشک هر شش ماه یک بار بسیار ضروری است. مراجعه منظم به دندانپزشک شامل انجام جرم گیری حرفه ای دندان هاست که این فرآیند شامل مراحل مختلفی حذف پلاک‌های میکروبی، تمیز کردن لکه ها و صیقل دادن سطح دندان ها می باشد. این مراحل به منظور حفظ سلامت و زیبایی دندان ها و لثه ها طراحی شده اند.
مراجعه به دندانپزشک در فواصل زمانی منظم به شما این امکان را می دهد که در صورت بروز علائم اولیه بیماری لثه یا دیگر مشکلات دهانی، اقدامات لازم را به‌موقع انجام دهید و از پیشرفت مشکلات جلوگیری کنید. این مراقبت های منظم به شما کمک می کند تا از سلامت دندان ها و لثه های خود اطمینان حاصل کرده و از ایجاد مشکلات جدی تر در آینده جلوگیری نمایید.
آیا بیماران تحت درمان ارتودنسی نیز باید جرمگیری کنند؟
لوازم ارتودنسی به سادگی می توانند عناصر کوچک را بر روی دندان ها جذب کنند. این دستگاه ها و لوازم به راحتی (و حتی راحتتر از دندان هایتان) قادرند پلاک های دندانی را در مقیاس کوچک جذب کنند. این در حالی است که تمیز کردن لوازم ارتودنسی قدری پیچیده تر از دندان ها هستند. از این رو خطرات عدم بازدید منظم شما با دندانپزشک حتی در حین ارتودنسی بسیار زیاد است.
این خطرات عبارتند از :
- احتمال ایجاد پوسیدگی در ارتودنسی
- احتمال بروز بیماری های لثه
- احتمال بروز لکه های سفید بر روی سطوح دندان ها
به همین دلیل نه تنها جرمگیری قبل از ارتودنسی مهم است که در طول درمان و بعد ازآن نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. حتی اگر شما پلاک ارتودنسی متحرک یا ارتودنسی نامرئی دارید باز هم بهتر است که حین درمان برای جرمگیری به دندانپزشک مراجعه کنید.
آیا جرم گیری دندان به دندان‌ها آسیب می‌زند؟
خیر این یک ادعا کاملا اشتباه است. باید بدانیم که وجود جرم بر روی دندان ها و در زیر خط لثه میتواند منجر به بروز عفونت در بافت لثه و خسارت جدی به دندان‌ها شود و جرمگیری با از بین بردن خطر این مشکلات به سلامت لثه و دندان ها کمک می کند.
در واقع نه تنها جرم گیری دندان باعث بهبود سلامت دندان و لثه می شود بلکه برای از بین بردن تمام رسوبات دندانی بسیار حیاتی است. بنابراین این باور غلط است که جرمگیری ممکن است باعث نازک شدن مینای دندان و حتی فرسایش آن شود. در واقع، وجود جرم در دهان خطرناک است، نه جرمگیری دندان. اگر با عوارض وجود جرم در دندان‌ها آشنا باشید، خواهید دید که این جرم ها به مرور زمان باعث تخریب بافت لثه و در نهایت باعث لق شدن و افتادن دندان می‌شود. بنابراین، جرمگیری دندان برای حفظ سلامت دهان و دندان‌ها بسیار مهم است و مانع بروز این مشکلات خواهد شد.
آیا جرمگیری قبل از ارتودنسی باعث حساس شدن دندان ها می شود؟
جرم ها به علت ضخامتی که روی دندان ها دارند مانند یک عایق حرارتی عمل می کنند. جرم ها تا حدودی جلوی احساس سرما و گرمای دندان را می گیرند. پس از انجام عمل جرم گیری مراجعین به دندانپزشکی تصور می کنند که دندان هایشان حساس شده. اما دکترشان به آنها اطمینان می دهد که این حساسیت موقت است و پس از چند روز از بین می رود. استفاده از دهان شویه کلرهگزیدین تا حدود زیادی این حساسیت را کاهش می دهد.
کلا دلیل بوی بد دهان می تواند به عوامل زیادی مربوط باشد مثلا می تواند به پوسیدگی و یا التهاب لثه مربوط باشد و یا حتی ممکن است انقدر دندان ها نامنظم باشند که گیر غذایی بین دندان ها به وجود بیاید و باعث بوی بد دهان شود برای بررسی علت بوی بد دهان ابتدا باید به دندانپزشک مراجعه کرد و عوامل پوسیدگی و پاتولوژیک و مثلا اگر دندان عقل نهفته وجود داشته باشد و یا دندان ها جرم زیادی داشته باشند برطرف شوند اما گاهی اوقات با برطرف کردن این مشکلات ممکن است باز هم بوی بد دهان وجود داشته باشد که ممکن است بیماری سیستمیک و بیماری های تنفسی و گوارش هم وجود داشته باشد اما در مورد اینکه آیا ارتودنسی باعث کاهش بوی بد دهان می شود یا نه به طور کلی می توان گفت وقتی دندان ها نامنظم هستند نقاطی بین دندان به وجود می آید که گیر غذایی به وجود آمده و باعث افزایش جرم و التهاب لثه می شوند و وقتی ارتودنسی انجام می شود و دندان ها منظم شوند طبیعتا دیگر گیر غذایی وجود ندارد و می تواند باعث کاهش بوی بد دهان شود اما ممکن است به طور کامل از بین نرود چون به عوامل مختلفی بستگی دارد.در هر صورت برای بررسی مشکل تان اول به یک دندانپزشک مراجعه نمایید که اگر مشکل از دهان و دندان هایتان نباشد بعدا به عوامل دیگر بپردازید.
بله جای نگرانی نیست با وجود سیم فیکس ریتینر پشت دندانی هم می توان جرمگیری دندان انجام داد.
بستگی به میزان جرم دندان هایتان دارد و وضعیت لثه تان دارد اما تا حدودی به حالت اولیه باز می گردد
خیر خودم انجام نمی دهم.اما اگر نیاز به جرم گیری داشته باشید همراه با نامه پزشکی شما را راهنمایی خواهم نمود.
شما می توانید جهت انجام جرمگیری دندان به متخصص لثه یا دندانپزشک عمومی مراجعه نمایید.
با متخصص ارتودنسی خودتان در این مورد مشورت نمایید تا کاملا راهنمایی تان نمایند.
نگران نباشید درمان جرمگیری اگر توسط متخصص انجام شود نه تنها درد ندارد بلکه در صورت لزوم انجام جرمگیری باعث از بین رفتن جرم های دندانی_در بعضی مواقع جرمگیری زیر لثه_سلامت لثه و دندان ها و با پالیشینگ تخصصی باعث سفیدتر شدن دندان ها نیز می گردد.