اپن بایت: ازعلل و علائم تا نحوه اصلاح آن با ارتودنسی و شاید جراحی فک

اگر بین دندان های جلویی فک بالا و پایین شما، (حتی با وجود بسته بودن دهان)، فاصله وجود دارد، شما با نوعی مال اکلوژن و ناهنجاری دندانی به نام اپن بایت مواجه هستید. این عارضه در بین کودکان و بسیاری از بزرگسالان نیز نسبتا شایع است و در صورت عدم درمان به موقع با ارتودنسی دندان، می تواند مشکلات جدی برای شما ایجاد کند. به طوری که در بزرگسالی باید برای درمان آن هزینه ارتودنسی و جراحی بیشتر و زمان زیادی صرف کنید. با این عارضه، علل آن و نحوه درمانش در این مقاله بیشتر آشنا خواهید شد.

اپن بایت چیست؟

در حالت عادی فک بالا و پایین ما با هم تراز و هماهنگ هستند. به عبارت ساده تر آن ها به خوبی روی همدیگر قرار می گیرند. یا اصطلاحا همپوشانی طبیعی و مناسبی با هم دارند. در چنین وضعیتی وقتی ما دهان خود را ببندیم هیچ فاصله ای بین دندان های فک بالا و پایین در جلو وجود ندارد.

اما در عارضه اپن بایت (open bite) فک ها با هم تراز نیستند. در اپن بایت زمانی که دهان بسته می شود، بین دندان های جلویی (هر دو فک) فاصله وجود دارد. به تصویر زیر نگاه کنید تا متوجه شوید که ناهنجاری اپن بایت به چه صورت است.👇

این عارضه چه علائمی دارد؟

افرادی که از openbite رنج می برند ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:

• بعضا مشکل گفتاری دارند. یعنی برخی کلمات را به خوبی تلفظ نمی کنند.
• در جویدن برخی غذاها مشکل دارند.
• اختلالاتی در روند جویدن غذا ایجاد می شود.
• تولید و ترشح جریان بزاق و کنترل آن کمی سخت می شود.
• زبان در موقعیت های نامناسبی قرار می گیرد.
• openbite به جز این، ممکن است موجب دندان قروچه و یا وارد شدن فشار بیش از حد به دندان ها شود. زیرا فک ها با هم تراز و هماهنگ نیستند و روی هم نیروهای نامنظمی اعمال می کنند

علت اپن بایت چیست؟

ناهنجاری openbite، علل مختلفی دارد که مهم ترین آن عادات دهانی نادرست در سنین پایین است. بیایید محتمل ترین دلایل را با هم مرور کنیم:

+ برخی عادات نادرست (ارادی و غیرارادی)

اپن بایت اغلب اکتسابی است. به این معنا که به مرور زمان ایجاد می شود. برای مثال مکیدن انگشت شست یا شیشه شیر برای یک مدت طولاتی (در سنین بیش از 4 سالگی) می تواند این عارضه را ایجاد کرده یا تشدید کند. همچنین تنفس دهانی (تنفس از دهان به جای بینی) و رفلاکس بلع اشتباه (وارد کردن فشار از زبان به دندان های جلو حین قورت دادن لقمه) از دیگر علل ایجاد اپن بایت یا نیش باز هستند.

انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA) در این خصوص اعلام می کند که تا پیش از درآمدن دندان های دائمی، عادات های مضر دهانی کودکان مدیریت شود. چرا که عاداتی مانند تنفس دهانی، مکیدن انگشت یا رفلاکس بلع اشتباه نقش پررنگی در ایجاد اپن بایت ایفا می کنند. بنابراین والدین باید حتما حواسشان به این مساله باشد.

+ ژنتیک و نقایص مختلف رشد

در برخی موارد نادر، اوپن بایت ژنتیکی است. به این معنی که مقصر، ژن ها هستند. ژن هایی که از والدین و نیاکانمان به ما می رسد. این ژن ها نحوه قرار گیری فک ها در صورت و موقعیت آن ها به هم را مشخص می کند. رشد نامناسب فک ها و دندان ها در دوره رشد نیز از دیگر علل ایجاد نیش باز هستند.

صدمه، آسیب و تروما به صورت

گاهی اوقات ضربات وارد شده به صورت و فک می تواند باعث جابجایی فک ها و یا بروز مال اکلوژن های مختلف شود. بر اثر برخی از این آسیب ها ممکن است بایت دهان در جلو باز شود و بین دندان های شخص (مخصوصا در کودکان) حین بسته شدن دهان فاصله بی اندازد.

درمان اپن بایت چیست؟

درمان این عارضه می تواند کمی پیچیده و چالش برانگیز باشد. زیرا ماهیت آن نسبت به سایر ناهنجاری های فکی و دندانی متفاوت است. بسته به سن و سال بیمار، روش درمان اپن بایت می تواند متفاوت باشد.

به عنوان مثال، در سنین پایین، افرادی که از این ناهنجاری فکی رنج می برند با استفاده از دستگاه های ارتودنسی ثابت، می توانند درمان شوند. زیرا فک در سنین پایین هنوز در حال رشد است و با دستگاه های ثابت و فانکشنال بهتر هدایت می شود. با افزایش سن درمان تنها با دستگاه های ارتودنسی ثابت میسر نیست و باید بسته به شدت مشکل جراحی فک یا ارتوسرجری و جراحی ارتوگناتیک نیز صورت بگیرد. زیرا فک در سنین بالا از رشد ایستاده و تنها با جراحی قابل هدایت و اصلاح است.

درمان اپن بایت را از کجا شروع کنیم؟

اولین خط درمان این عارضه مراجعه به موقع به متخصص ارتودنسی است. ارتودنتیست قادر است عارضه و شدت آن را خیلی زود مشخص کند. اگر شخص شسنش پایین باشد، با کمک دستگاه های ارتودنسی درمان اولیه و پیشگیرانه شروع می شود. اما اگر بیمار بالغ باشد، متخصص ارتودنسی به تنهایی یا با همکاری جراح فک اقدام به درمان اپن بایت می کند.