با 8 عارضه احتمالی ارتودنسی دندان بیشتر آشنا شوید!
ارتودنسی دندان به هیچ وجه یک روش درمانی خطرناک نیست. در واقع اگر قرار بود مرتب کردن دندان ها عارضه داشته باشد به هیچ عنوان دندانپزشکان این درمان را برای هیچ کسی انجام نمی دادند. بنابراین اگر در جایی صحبت از عوارض ارتودنسی دندان شد و یا در سایتی درباره آن چیزی نوشته شده، بدانید که صحت ندارد. ما چیزی به نام عوارض ارتودنسی نداریم بلکه مانند هر نوع درمان دندانپزشکی دیگر، ارتودنسی دندان نیز مزایا و معایب خاص خودش را دارد. ارتودنسی دندان مزایای بسیار زیادی دارد و ممکن است در برخی موارد نیز برای برخی مراجعان معایب یا جوانب منفی بسیار جزئی داشته باشد که در این صفحه به بررسی آن ها پرداخته شده است.
💎 این نوشته را از دست ندهید: ارتودنسی نامرئی ایمن ترین روش مرتب کردن دندان ها
جوانب یا نکات منفی که به عنوان عوارض ارتودنسی معرفی می شوند کدامند؟
همانطور که گفته شد ما واقعا چیزی به نام عوارض ارتودنسی نداریم و هرچه هست تعدادی جوانب منفی مانند موارد زیر است که اغلب قابل پیشگیری و موقتی هستند:
- درد خفیف و جزئی طی روزهای اول
- زخم شدن بافت نرم در صورت شکسته شدن اجزای ارتودنسی
- خطر عفونت لثه (نادر است و در افرادی رخ می دهد که بیماری لثه دارند یا بهداشت دهان و دندان را رعایت نمی کنند)
- تحلیل مینای دندان (فرسایش)
- کوتاه شدن ریشه (نادر)
- تشدید مشکلات دهان و دندان
- ایجاد لکه روی دندان ها (موقتی و تنها در برخی از افراد)
- احتمال شکست ایمپلنت (اگر ایمپلنت قبل از ارتودنسی انجام شود)
1. ارتودنسی ممکن است درد خفیف و ناراحتی جزئی ایجاد کند
تجربه اتصال دستگاه های ارتودنسی به دندانها برای همه افرادی که تاکنون ارتودنسی نکرده اند کمی عجیب است. به دلیل اینکه دستگاههای ارتودنسی از همان ابتدا شروع به حرکت دندانها میکنند، ممکن است افراد درد جزئی احساس کنند. بسیار مهم است بدانید که تجربه این درد طبیعی است و عارضه محسوب نمی شود.
درد ارتودنسی به دلیل وارد شدن فشار و نیرو از سمت سیم ارتودنسی به دندان ها و وادار کردن آن ها به تغییر موقعیت است.
با کمک داروهای ضد درد بودن نسخه به راحتی میتوان این درد و ناراحتی را تسکین داد. افراد حتی ممکن است در ابتدای درمان احساس کنند که دندانشان لق شده است. اما این موضوع حقیقت ندارد و فقط یک احساس است به همین دلیل ما لق شدن دندان در طول ارتودنسی را اصلا جزء عوارض ارتودنسی دندان لیست نمیکنیم.
2. خراشیده یا زحم شدن بافتهای نرم داخل دهان از عوارض کوچک ارتودنسی دندان
بیماران در شروع درمان ارتودنسی (مخصوصا بریس ثابت) ممکن است احساس کنند لبها، زبان یا بخشهای نرم داخل دهانشان کمی زخم شده یا حس بد و غیرآشنا اما زودگذری به آن داشته باشند. این را البته نمیتوان عارضه در نظر گرفت. اما چون به هر صورت در بیشتر افراد تجربه میشود، ما نیز آن را جزء عوارض ارتودنسی دندان لیست کردیم.
زخم شدن داخل دهان معمولا کوتاه بوده و تنها چند روز ابتدایی ارتودنسی احساس میشود. با این حال میتوان با کمک وکس یا موم ارتودنسی به راحتی براکت ها و سیم ارتودنسی را ایمن سازی کرده تا هیچ نوع آسیبی به بافت های نرم داخل دهان وارد نکند.
3. عفونت لثه از بزرگترین عوارض ارتودنسی در بیماران تنبل است!!
رعایت بهداشت دهان و دندان برای همه افرد مهم است. اما اگر تحت درمان با هر نوع روش ارتودنسی باشید، بسیار مهم و حیاتیتر است. بهداشت ضعیف دهان و دندان میتواند منجر به التهاب لثه و عفونت آنها شود. که این خود میتواند حرکت دندانهایتان را حین ارتودنسی کندتر کند. وجود هرگونه عفونت یا التهاب گسترده در لثه میتواند صرف نظر از اینکه ارتودنسی متحرک دارید یا ثابت، باعث افزایش مدت زمان درمان شود.
در برخی موارد، عفونت میتواند به بافتها یا ساختارهایی که از دندانهای شما پشتیبانی می کنند آسیب جبران ناپذیری وارد کند. اطمینان حاصل کنید که طی درمان حتما بهداشت دهان و دندان را رعایت کرده و از راهنمای متخصص ارتودنسی برای جلوگیری از عفونتهای لثه پیروی کنید. جرم گیری دندان ها و همچنین بلیچینگ دندان در مطب دندانپزشک نیز میتواند به شما در این امر کمک کند.
4. ارتودنسی احتمالا در برخی افراد باعث تحلیل مینای دندان میشود
به از بین رفتن ساختار معدنی مینای دندان فرسایش یا تحلیل دندان گفته میشود. در برخی موارد بسیار نادر، ممکن است دستگاه های ارتودنسی ثابت به تحلیل رفتن مینای دندان کمک کنند. این اتفاق زمانی رخ میدهد که شخص به بهداشت دهان و دندان در طول ارتودنسی چندان توجه نکند. و از آنجا که ذرات ریز مواد غذایی در اطراف و زیر سیم ارتودنسی، براکت ها، الاستیک ها و باندها گیر میکنند، اگر مسواک و نخ دندان به طور منظم استفاده نشود، پوسیدگی دندان محتملتر است.
با این حال، اگر دکتر متخصص ارتودنسی متوجه شود افراد دندانهای پوسیده دارند و یا اینکه احتمال آسیب رسیدن به دندان ها در طول ارتودنسی وجود دارد، احتمالا درمان را آغاز نخواهد کرد تا اینکه دندان ها کاملا ترمیم شوند.
به جز این، هرکسی که ارتودنسی کرده باید از خوردن غذاهای بسیار شیرین و نوشیدنیهای اسیدی و گاز دار اجتناب کرده و همچنین دهان خود را با دهانشویههای حاوی فلوراید تمیز کند. با این وجود پوسیدگی دیگر یکی از عوارض ارتودنسی دندان به شمار نخواهد رفت.
5. ارتودنسی ممکن است در برخی افراد ریشه دندان ها را کوتاه کند
برای برخی از بیماران طول ریشه دندان های آنها در طول مدت زمان ارتودنسی کوتاه میشود. پیش بینی اینکه، این اتفاق برای شما بیافتد تقریباً غیرممکن است. اما برخی از افراد بیشتر از دیگران مستعد ابتلا به این وضعیت (کوتاهی ریشه دندان) هستند.
به طور کلی، کوتاه شدن ریشه دندان در طول ارتودنسی عواقب قابل توجهی ندارد. اما در موارد بسیار نادر ممکن است طول عمر دندان را تهدید کند. به این صورت که در آینده ممکن است زودتر دندانی که ریشهاش کوتاه شده را از دست بدهید.
6. ارتودنسی ممکن است باعث تشدید مشکلات دندان شود
همانطور که حرکهای ارتودنسی باعث جابجایی و تغییر موقعیت دندانها میشود، ممکن است برخی از مشکلات قبلی دندان (مانند پوسیدگی ها یا تروما و …) در نتیجه استفاده از دستگاه های ارتودنسی تشدید شده یا دوباره ایجاد شوند. در موارد بسیار نادر، ممکن است چنین مشکلاتی باعث تغییر رنگ دندان ها و حتی نیاز به عصب کشی در طول ارتودنسی شود.
به همین خاطر و باز هم تاکید میکنیم که:
اگر دندانهای شما پیش از ارتودنسی مشکلی داشته باشند، احتمالا متخصص ارتودنسی تا پیش از برطرف شدن آن مشکلات، درمان شما را شروع نمیکند تا از بروز عوارض ارتودنسی در طول درمان پیشگیری شود و مشخصا چنین عارضهای را تجربه نکنید.
7. ایجاد لکه روی دندان و زرد شدن آن ها حین درمان و پس از آن
البته این مورد واقعا جزء عوارض ارتودنسی نیست اما چون ممکن است برای برخی افراد پیش بیاید ما هم در این مقاله آن را بررسی می کنیم. دستگاه های ارتودنسی سطوح دندانی را درگیر می کند و برای همین ممکن است نتوان تمام بخش های دندان را تمیز کرد. مثلا براکتی که به سطح جلوی دندان متصل استا مانع از این میشود که بخش زیرینش تمیز شود. این مشکل بعدها که ارتودنسی تمام شد با کمک بلیچینگ دندان برطرف می شود.
همچنین اگر بیماران بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت نکنند ممکن است که دندان ها زرد شوند. برای پیشگیری از این مشکل لازم است که به صورت روزانه حتمعا به وضعیت بهداشت دهان و دندان رسیدگی شود. مثلا از مسواک های بین دندانی، دهانشویه ها و سایر اقلام بهداشتی دیگر به خوبی استفاده شود.
8. شکست ایمپلنت در برخی موارد
افرادی که پیش از ارتودنسی ایمپلنت انجام داده اند ممکن است بر اثر فشاری که به دندان ها و متعاقبا ایمپلنت وارد می شود با شکست ایمپلنت مواجه شوند. به این شکل که پایه ایمپلنت حرکت می کند و احتمال شل شدنش وجود دارد.
با پیشرفت های امروزی، عوارض ارتودنسی به شدن کاهش یافته است
به لطف ورود تجهیزات مدرن و پیشرفته به حوزه دندانپزشکی امروزه بسیاری از عوارض ارتودنسی به شدت کاهش یافته و بیماران میتوانند با خیال راحت تری درمان را شروع کرده و با موفقیت به اتمام برسانند.
برای مثال براکت های ارتودنسی دیمون در کمترین زمان ممکن و با حداقل درد و عوارض به شکلی موثرتر از براکت های سنتی دندان های بیماران را صاف، هماهنگ و منظم میکند. به همین دلیل اکثریت قریب به اتفاق بیماران امروزه بدون هیچ عارضه ای درمان های ارتودنسی را به پایان می رسانند. همچنین پلاک های ارتودنسی نامریی حتی از سیستم دیمون بهتر عمل می کنند. آن ها به معنای واقعی کلمه عوارض ارتودنسی را به حداقل رسانده اند.
عوارض ارتودنسی نکردن چیست؟
همانطور که در این مقاله نیز خواندید و باز هم تکرار می کنیم که ارتودنسی عوارض ندراد و تنها چند نکنه منفی و جزئی در خصوص آن وجود دارد. اما مشکل اصلی زمانیست که با وجود نامرتب بودن دندان ها درمان ارتودنسی انجام ندهیم. در واقع این انجام ندادن ارتودنسی است که خطرآفرین است نه مرتب بودن دندان ها. ویدئوی زیر را ببینید تا متوجه شوید عوارض ارتودنسی نکردن دندان ها چه هستند و چرا مرتب بودن دندان ها از اهمیت زیادی برخوردار است.
پاسخ به سوالات رایج درباره عوارض ارتودنسی
بزرگسالان با انجام درمان ارتودنسی هیچ عارضه و خطری تجربه نخواهند کرد.
چنانچه فک کوچک باشد و یا با کج بودن شدید دندان ها مواجه باشیم احتمالا برای مرتب شدن دندان ها نیاز به کشیدن دندان خواهیم داشت. چنانچه دندان کشیده نشود و درمان ارتودنسی بدون اینکار انجام شود، ممکن است بعدها با برگشت ارتودنسی روبرو شویم.