آیا ارتودنسی باعث آسیب به لثه می شود؟ (پاسخ به شایعات)

ارتودنسی یکی از روش های رایج برای اصلاح نامرتبی دندان ها و بهبود عملکرد فک است. با این حال، بسیاری از افراد نگران عوارض جانبی آن از جمله آسیب به لثه و التهاب لثه هستند. در این مقاله به بررسی این موضوع می پردازیم که آیا ارتودنسی باعث آسیب به لثه می شود؟ و اگر بله چگونه می توان از بروز التهاب لثه در ارتودنسی جلوگیری کرد.

آیا ارتودنسی باعث التهاب لثه می شود؟

ارتودنسی به خودی خود باعث آسیب به لثه نمی شود، اما می تواند شرایطی ایجاد کند که خطر التهاب لثه (ژنژیویت) را افزایش دهد. در واقع این مساله تنها در موارد معدودی رخ می دهد که بیشتر هم مرتبط با ارتودنسی ثابت اسلت.

چرا در ارتودنسی ثابت ممکن است گاها التهاب لثه رخ دهد؟

ارتودنسی ثابت با براکت ها و سیم های فلزی، اگرچه روشی مؤثر برای اصلاح نامرتبی دندان هاست، اما ممکن است در برخی افراد باعث التهاب لثه شود. دلیل اصلی التهاب لثه در ارتودنسی برخی افرای، دشواری در تمیز کردن دندان ها و براکت هاست. براکت ها و سیم ها می توانند باعث گیر کردن مواد غذایی و تجمع پلاک در اطراف دندان ها و لثه ها شوند. اگر این پلاک ها به درستی تمیز نشوند، باکتری ها تکثیر شده و منجر به التهاب لثه (ژنژیویت) می شوند.

علاوه بر این، براکت های فلزی ممکن است در برخی موارد باعث تحریک فیزیکی لثه ها شوند. لبه های تیز یا فشار نامتعادل براکت ها و سیم ها می توانند بافت لثه را تحریک کرده و باعث قرمزی، تورم یا حتی زخم های کوچک شوند.

چه افرادی بیشتر در معرض التهاب لثه در ارتودنسی هستند؟

افرادی که مستعد مشکلات لثه هستند یا بهداشت دهان و دندان را به درستی رعایت نمی کنند، بیشتر در معرض این عوارض قرار می گیرند. بنابراین، رعایت دقیق بهداشت دهان و مراجعه منظم به دندانپزشک در طول درمان ارتودنسی ثابت، برای جلوگیری از ژنژیویت ضروری است.

علائم التهاب لثه در ارتودنسی چیست؟

التهاب لثه در طول درمان ارتودنسی ممکن است با علائم زیر همراه باشد:

• قرمزی و تورم لثه
• خونریزی لثه هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن
• بوی بد دهان
• حساسیت لثه به لمس یا فشار

چرا ارتودنسی نامرئی با الاینرهای شفاف و کاهش ریسک التهاب لثه می شود؟

یکی از روش های مدرن در ارتودنسی، استفاده از الاینرهای شفاف یا ارتودنسی نامرئی است. این روش نه تنها از نظر زیبایی مزایای زیادی دارد، بلکه می تواند خطر ژنژیویت و آسیب به بافت های لثه را در مقایسه با ارتودنسی ثابت با براکت های فلزی کاهش دهد. در این بخش به بررسی دلایل این موضوع می پردازیم:

1. قابلیت برداشتن الاینرها

الاینرهای شفاف برخلاف براکت های ثابت، قابل برداشتن هستند. این ویژگی به بیماران اجازه می دهد تا به راحتی دندان های خود را مسواک بزنند و نخ دندان بکشند. در نتیجه، تجمع پلاک و باکتری ها در اطراف دندان ها و لثه ها کاهش می یابد و خطر التهاب لثه به میزان قابل توجهی کم می شود.

2. طراحی نرم و بدون لبه های تیز

الاینرهای شفاف از مواد پلاستیکی نرم و بدون لبه های تیز ساخته می شوند. این در حالی است که براکت های فلزی ممکن است باعث ایجاد خراش و التهاب لثه در ارتودنسی شوند. طراحی صاف و بدون برجستگی الاینرها، احتمال آسیب به بافت های لثه را کاهش می دهد.

3. کاهش تجمع مواد غذایی

براکت های ثابت به دلیل ساختار پیچیده شان، می توانند باعث گیر کردن مواد غذایی در اطراف سیم ها و براکت ها شوند. این مسئله خطر تشکیل پلاک و باکتری را افزایش می دهد. اما الاینرهای شفاف به دلیل قابلیت برداشتن، این مشکل را ندارند و بیماران می توانند پس از هر وعده غذایی، دندان های خود را به راحتی تمیز کنند.

4. کاهش فشار بر لثه ها

الاینرهای شفاف به طور یکنواخت و ملایم بر روی دندان ها فشار وارد می کنند. این در حالی است که براکت های فلزی ممکن است در برخی موارد فشار نامتعادلی به دندان ها و لثه ها وارد کنند و باعث تحریک یا التهاب لثه در ارتودنسی شوند.

5. بهبود بهداشت دهان و دندان

از آنجا که الاینرهای شفاف قابل برداشتن هستند، بیماران می توانند بهداشت دهان و دندان خود را به طور کامل رعایت کنند. این مسئله به ویژه برای افرادی که مستعد ژنژیویت هستند، بسیار مفید است.

راه های پیشگیری از التهاب لثه در ارتودنسی چیست؟

برای جلوگیری از ژنژیویت در طول درمان، رعایت نکات زیر ضروری است:

رعایت بهداشت دهان و دندان

مسواک زدن حداقل دو بار در روز با مسواک نرم و خمیردندان حاوی فلوراید، اولین قدم برای حفظ سلامت لثه هاست. از مسواک های بین دندانی یا برس های مخصوص ارتودنسی برای تمیز کردن اطراف براکت ها استفاده کنید و هر روز با نخ دندان مخصوص ارتودنسی یا واتر فلاسر، بین دندان ها را تمیز کنید تا پلاک و باکتری ها تجمع نکنند.

مراجعه منظم به دندانپزشک

انجام جرم گیری و چکاپ های دوره ای به حفظ سلامت لثه ها کمک می کند. در صورت مشاهده علائمی مانند قرمزی، تورم یا خونریزی لثه، حتماً با متخصص ارتودنسی مشورت کنید تا از پیشرفت مشکل جلوگیری شود.

تغذیه مناسب

کاهش مصرف مواد غذایی شیرین و چسبنده که باعث تجمع پلاک می شوند، اهمیت زیادی دارد. در عوض، میوه ها و سبزیجات سرشار از ویتامین C مانند پرتقال، فلفل دلمه ای و کلم بروکلی را در رژیم غذایی خود بگنجانید، زیرا این مواد به تقویت لثه ها و جلوگیری از التهاب لثه در ارتودنسی کمک می کنند.

استفاده از دهانشویه ضد باکتری

استفاده از دهانشویه های حاوی کلرهگزیدین یا فلوراید می تواند باکتری های مضر را کاهش داده و مینای دندان را تقویت کند. این کار به کاهش خطر التهاب لثه و حفظ سلامت دهان در طول درمان ارتودنسی کمک می کند.

درمان التهاب لثه در ارتودنسی چیست؟

اگر در طول درمان ارتودنسی دچار ژنژیویت شدید، اقدامات زیر می تواند کمک کننده باشد:

• بهبود روتین بهداشت دهان و دندان
• مراجعه به دندانپزشک برای بررسی وضعیت لثه ها و دریافت درمان های تخصصی مانند جرم گیری
• در موارد شدید، ممکن است نیاز به درمان های پیشرفته تری مانند جراحی لثه باشد.

خلاصه، مفید و مختصر در پاسخ به آیا ارتودنسی باعث آسیب به لثه می شود؟

ارتودنسی به خودی خود باعث آسیب به لثه نمی شود، اما عدم رعایت بهداشت دهان و دندان در طول درمان می تواند خطر التهاب لثه را افزایش دهد. با رعایت نکات بهداشتی، مراجعه منظم به دندانپزشک و تغذیه مناسب، می توان از بروز ژنژیویت جلوگیری کرد و درمان ارتودنسی را با موفقیت پشت سر گذاشت.