همه چیز درباره ارتودنسی تک دندان (یا فقط چند دندان)

بسیاری از مردم تصور می کنند که ارتودنسی درمانی 0 و 1 است. به این معنا که یا اصلا نباید آن را انجام داد یا اینکه اگر درمان را شروع کنید حتماً باید تمام دندان ها را برای مدت طولانی با انواع و اقسام وسایل ارتودنسی، درگیر کنید. در این مقاله به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت که آیا واقعاً در هر شرایطی، همه دندان ها باید با وسایل ارتودنسی درگیر شوند؟ آیا اگر تنها یک یا چند دندان نامرتب باشند، باز هم می توان ارتودنسی انجام داد؟ به طور کلی بحث ما درباره ارتودنسی تک دندان یا چند دندان است.

ارتودنسی دندان در چه شرایطی انجام می شود؟

توصیه می شود که افراد دست کم در طول زندگی خود یک بار به یک متخصص ارتودنسی خوب مراجعه کنند. اولین ویزیت می تواند در سن 7 تا 8 سالگی باشد، اگر نامرتبی دندانی یا ناهنجاری فکی وجود داشته باشد، متخصص به موقع آن ها را تشخیص داده و راه حل های درمانی یا بعضاً پیشگیرانه را توصیه می کند.

به طور کلی اگر دندان ها نامرتب و شلوغ، کج، روی هم افتاده، فاصله دار و … باشند نیاز است که ارتودنسی انجام داد. همچنین وقتی فک ها در وضعیت نرمال و هماهنگ با هم نیستند باید به طور مشابه رو به سوی درمان های ارتودنسی آورد.

چرا باید دندان ها را ارتودنسی کرد؟

اگر نامرتبی ها برطرف نشود در وهله اول بهداشت دهان و دندان به خوبی انجام نمی شود زیرا نامرتبی دندان ها به نفع فعالیت باکتری ها، میکروب ها، پلاک و جرم دندانی است. این ها دست به دست هم باعث ایجاد پوسیدگی دندان، بیماری لثه، بوی بد دهان و … می شوند. سوای از این مشکلات، نامرتب بودن طرح لبخند اعتماد به نفس را کاهش می دهد و این ضربه بزرگی به افراد می زند.

منظور از درمان کامل ارتودنسی چیست؟

اگر بخواهیم مشکلات ارتودنسی را به خفیف، متوسط و شدید دسته بندی کنیم، چنانچه شما مشکل متوسط به بالا داشته باشید باید تحت درمان کامل ارتودنسی قرار بگیرید. این یعنی چه؟

یعنی اینکه تمام دندان های شما از عقل به عقل (از این سوی قوس دندانی به انتهای دیگر) با کمک وسایل ارتودنسی مرتب می شوند. به عبارتی تمام دندان ها باید درگیر نیروهای ارتودنسی شوند. به تمام آن ها وسایلی متصل شود تا در هماهنگی با هم حرکت کرده و مرتب شوند.

ارتودنسی کامل دندان برخلاف ارتودنسی تک دندان چالش برانگیز، زمانبر و پیچیده است. ممکن است بسته به وضعیت، سن و سال و میزان شدت مشکل، 1.5 سال (و بیشتر) طول بکشد تا دندان ها مرتب شوند. اغلب افرادی که مشکل متوسط به بالا دارند تحت درمان با ارتودنسی ثابت (سیم، براکت و اجزای ثابت دیگر) قرار می گیرند.

درمان متمرکز (ارتودنسی تک دندان یا چند دندان) چیست؟

برای افرادی که نامرتبی های جزئی دارند، دیگر ارتودنسی کامل انجام نمی شود و اصطلاحا یک رویکرد درمانی متمرکز و جزئی در پیش گرفته می شود. این رویکرد شامل هدف قرار دادن دندان های خاص یا بخش کوچکی از قوس فکی برای اصلاح است. با تمرکز بر مناطقی که نیاز به مرتب شدن دارند، می توان زمان کلی درمان را به میزان قابل توجهی کاهش داد.

مشخصا برای افرادی که تنها یک یا چند دندان نامرتب، کج و یا شلوغ دارند، در پیش گرفتن یک رویکرد متمرکز پاسخگو خواهد بود. اما مساله این است که ارتودنسی تک دندان (یا چند دندان) که یک رویکرد متمرکز است با چه وسایل و تجهیزات ارتودنسی انجام می شود؟

الاینرهای شفاف برای ارتودنسی تک دندان

یکی از گزینه های محبوب که در درمان های متمرکز ارتودنسی استفاده می شود الاینرها هستند. الاینرها قالب های دندانی هستند که می توانند طیف وسیعی از نامرتبی های دندان جزئی تا متوسط را اصلاح کنند. یکی از رایج ترین کاربردهای الاینرها، ارتودنسی تک دندان است.

الاینرها کاملا نامرئی هستند و مدت زمان درمان با آن ها نیز نسبت به روش های ثابت کوتاه تر است. در حال حاظر به عنوان یک فناوری رو به رشد، الاینرها به سرعت در حال تبدیل شدن به یک روش ارتودنسی پرطرفدار هستند.

اگر فقط یک یا چند دندان فقط در یک فک دارید که نامرتب هستند، می توانید فقط برای همان فک ارتودنسی نامرئی انجام دهید تا در مدت کوتاهی مرتب شوند. همچنین اگر در هر دو فک یکی دوتا دندان نامرتب داشته باشید هم این روش بسیار مناسب است.

استفاده از ونیرهای دندانی برای نامرتبی های جزئی یا مربوط به یک یا چند دندان

همیشه اینطور نیست که نامرتبی دندان ها را با ارتودنسی برطرف کنیم. گاهی شرایطی وجود دارد که در آن می توانیم هم به فکر ارتودنسی باشیم هم روش های جایگزین را امتحان کنیم. مثلا فرض کنید شما یک دندان جلو در فک بالا دارید که کمی کج است و تمایلی به ارتودنسی ندارید. در این شرایط ونیرهای دندانی به عنوان جایگزین ارتودنسی معرفی می شوند.

ونیرها شامل لمینت و کامپوزیت دندان هستند. اگر میزان کجی دندان زیاد شدید نیست و شما نمی خواهید ارتودنسی تک دندان انجام دهید، می توانید با کمک لمینت ها و یا اتصال کامپوزیت، کجی و نامرتبی طرح لبخند خود را برطرف کنید.

برای مرتب کردن تک دندان، کدام روش بهتر است؟

اگر صرفا یک یا چند دندان نامرتب دارید بهتر است پیش از اقدام برای مرتب کردنشان حتما با یک متخصص ارتودنسی صحبت کنید. در یک جلسه کوتاه متخصص تمام دندان های شما را ارزیابی می کند و بهترین روش درمانی را به شما توصیه خواهد کرد.

به طور کلی اگر دندان میزان کجی زیادی داشته باشد، متخصص اغلب ارتودنسی تک دندان را توصیه می کند اما اگر میزان کجی جزئی باشد، ممکن است به شما توصیه کند لمینت یا کامپوزیت هم انجام دهید. به هر حال برای پاسخ به سوال این بخش، حتما یک ویزیت تخصصی نیاز است.

ارتودنسی تک دندان نیش چطور انجام می شود؟

برخی از افراد ممکن است مشکلاتی در خصوص تراز دندان نیش داشته باشند. مثلا ممکن است این دندان اصلا از لثه در نیامده باشد یا به صورت نصفه و نیمه خارج شده باشد. همچنین ممکن است دندان نیش بسیار کج باشد و به طور کلی خارج از ردیف دندان های دیگر باشد. در این مواق ارتودنسی تک دندان نیش ممکن است با ترکیبی از تکنیک های مختلف انجام شود.

به عنوان مثال برخی موارد، از مینی ایمپلنت ها به عنوان نقطه اتکا برای اعمال نیروی بیشتر روی دندان نیش استفاده می شود. این روش می تواند کمک کند تا حرکت دندان نیش به شکلی دقیق تر و کنترل شده تر انجام گیرد.

همچنین اگر فک فضای کافی برای حرکت دندان نیش نداشته باشد، ممکن است لازم شود یکی از دندان های مجاور (مثل دندان آسیاب کوچک) کشیده شود تا فضای لازم برای حرکت دندان نیش فراهم گردد.

در موارد که این دندان نهفته یا نیمه نهفته است ممکن است با کمک لیزر یا با تغیر جراحی این دندان در معرض دید قرار گرفته و با وسایل ارتودنسی درگیر شود تا آن را در موقعیت مناسب و در تراز با سایر دندان ها قرار داد.

ارتودنسی یک دندان چقدر طول میکشد؟

مدت زمان ارتودنسی یک دندان به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله میزان جابجایی مورد نیاز، نوع دندان (مثلاً دندان نیش یا دندان جلو)، سن بیمار، و روش ارتودنسی انتخاب شده (براکت های ثابت یا الاینرهای شفاف). به طور کلی، جابجایی یک دندان ممکن است از چند ماه تا حدود یک سال زمان ببرد.

• در موارد خفیف: اگر دندان فقط کمی جابجایی نیاز داشته باشد و از روش هایی مانند الاینرهای شفاف استفاده شود، ممکن است حدود ۳ تا ۶ ماه طول بکشد.
• در موارد متوسط تا شدید: برای دندان های مقاوم تر یا مواقعی که دندان نیاز به جابجایی بیشتر دارد، ممکن است از براکت های ثابت و سیم های ارتودنسی استفاده شود و درمان حدود ۶ ماه تا ۱۲ ماه طول بکشد.

متخصص ارتودنسی پس از معاینه دقیق می تواند تخمین بهتری از مدت زمان لازم ارائه دهد، و استفاده منظم و دقیق از ابزارهای ارتودنسی (مانند الاینرها) می تواند سرعت و دقت درمان را افزایش دهد.

هزینه ارتودنسی تک دندان چقدر است؟

هزینه بر اساس نوع و شدت مشکل و از همه مهم تر بر اساس مدت زمان درمان متغییر است. شخص باید به صورت حضوری توسط یک متخصص ارتودنسی ویزیت شود و بعد از ارائه طرح درمان درباره هزینه های دقیق درمان صحبت شود.

پاسخ به سوالات مربوط به ارتودنسی تک دندان