اوربایت چیست و ارتودنسی چطور آن را درمان می کند؟
شاید تصور کنید اغلب افرادی که به مطب های ما مراجعه می کنند فقط مشکل ازدحام، شلوغی و کج بودن دندان دارند. اما این‌ها تنها برخی از مشکلات جزئی هستند که ما با ارتودنسی دندان اصلاح می‌کنیم. و بیماران زیادی داریم که به جز مشکلات نامبرده، با مشکلات فکی مواجهند (که به مراتب بدتر و پیچیده تر از کج بودن دندان هستند). به عنوان مثال یکی از این مشکلات، مال اکلوژنی به نام اوربایت (یا جلوزدگی فک بالا) بالا است، که با خواندن این مقاله به طور کامل با این مشکل و مسیر درمان ارتودنسی آن آشنا خواهید شد.
مال اکلوژن چیست؟
در بخشِ انتهایی مقدمه، کلمه مال اکلوژن به چشمتان خورد، قبل از اینکه درباره اوربایت صحبت کنیم اجازه دهید به صورت خلاصه بگوییم که مال اکلوژن چیست و چه ارتباطی با بحث ما دارد.
مال اکلوژن به زبان بسیار ساده، به معنای عدم هماهنگی دندانی و فکی است. و درست در مقابل اکلوژن قرار دارد. اکلوژن یعنی ارتباط و هماهنگی طبیعی فک ها و دندان ها با هم. هرچیزی این ارتباط و هماهنگی را برهم برند، باعث ایجاد مال اکلوژن یا ناهماهنگی و ارتباط نادرست بین فکی و دندانی می شود.
ما در این صفحه درباره مال اکلوژنِ اوربایت، مفصلاً بحث خواهیم کرد، اما اگر علاقمند هستید با سایر مال اکلوژن ها در ارتودنسی آشنا شوید، حتما سری به مقاله آن، که با لینک مشخص شده بزنید.
اوربایت چیست؟
به کلمه بایت در (OverBite) توجه کنید. بایت در اصطلاحِ ارتودنسی، تقریبا مشابه با کلمه اکلوژن است. یعنی ارتباطی که دو فک بالا و پایین با هم دارند. که در حالت عادی با هم، همپوشانی دارند و فقط، فک بالا به اندازه چند میلیمتر جلوتر از فک پایین است. این می شود اکلوژن و بایت.
زمانی که همپوشانی و هماهنگی فک بالا و پایین به هم بخورد و مناسب نباشد، گفته می شود بایت نادرست است یا اصطلاحاً می گویند (Bad Bite). مثلا اگر فک بالا بیش از حد جلوتر از فک پایین باشد، به وضعیت، اوربایت می گویند. برعکس، اگر فک پایین جلوتر از فک بالا باشد گفته می شود شخص آندربایت دارد. بنابراین پسوندهای اور و آندر به فک های بالا و پایین اشاره دارد.
علت جلوزدگی فک بالا چیست؟
علت اوربایت را باید در اندازه فک و دندان ها جستجو کرد. در برخی افراد ممکن است اندازه یکی از فک ها و دندان ها کوچک یا بزرگ تر باشد و این موضوع می تواند به صورت جلوزدکی فک بالا نمود کند. در حالت های زیر ما اندربایت داریم:
- زمانی که فک بالا اندازه طبیعی دارد اما فک پایین کوچکتر است
- زمانی که اندازه فک بالا به صورت غیر طبیعی بزرگ است اما فک پایین طبیعی است
اما چرا باید اندازه فک غیرطبیعی باشد؟ چه چیزی باعث تغییر اندازه استخوان فک می شود و در نهایت اوربایت یا هر نوع مال اکلوژن دیگری را ایجاد می کند؟
در اغلب موارد ژنتیک باعث بروز این عارضه می شود. یعنی شما ژن ناهنجاری فکی را از والدین به ارث می برید و دچار جلوزدگی فک بالا می شوید. به جز ژنتیک موارد زیر نیز می توانند موجب اوربایت شوند:
در نوزادان و کودکان
- عاداتی مانند مکیدن انگشت شست
- استفاده مداوم و مداوم از پستانک
- و استفاده بیش از حد از بطری
در نوجوانان و بزرگسالان
- جویدن ناخن
- جویدن مکرر اشیاء
- از دست رفتن دندان بدون جایگزین کردن آن
- سندروم مفصل گیجگاهی-فکی
- دندان قروچه
اگر اوربایت را درمان نکنیم چه می شود؟
در صورت عدم درمان، اوربایت می تواند عوارض قابل توجهی در سلامتی ایجاد کند. به عنوان مثال وارد شدن آسیب جبران ناپذیر به دندان ها، ایجاد سندروم مفصل گیجگاهی فکی و بدتر شدن جلوزدکی فک بالا عوارض عدم درمان این مال اکلوژن هستند.
سایر عوارض پشت گوش انداختن این مشکل عبارتند از:
- افزایش احتمال پوسیدگی دندان
- بروز بیماری لثه
- درد فک
- سردردهای شدید
- ناراحتی یا درد هنگام غذا خوردن
- مشکل در باز یا بسته شدن کامل دهان
- آپنه خواب
- مشکل صحبت کردن
یک اوربایت درمان نشده همچنین می تواند ساختار صورت را به طرز چشمگیری تغییر داده و منجر به مسائلی مانند کاهش اعتماد به نفس شود. اگر اوربایت در اوایل کودکی شدید باشد و همچنان بدتر شود، در اوایل بلوغ از نظر زیبایی بسیار مشکل ساز خواهد بود.
درمان جلوزدگی فک بالا چیست؟
درمان جلوزدگی فک بالا تنها از پسِ یک متخصص ارتودنسی و یا جراح فک برمی آید. بنابراین جای تعجب نیست که دندانپزشکان عمومی و سایر متخصصان دندانپزشکی، با مشاهده علائم جلوزدگی فک، بیمار را مستقیما به یک متخصص ارتودنسی ارجاع می دهند.
درمان اوربایت معمولا در همه سنین انجام می شود. اما کیفیت درمان و نتایج در رده های سنی متفاوت است. به عنوان مثال، جلوزدگی فک بالا در کودکان آسان تر بوده و نتایج بهتری به همراه دارد. زیرا فک کودک؛ هنوز در حال رشد است و با ارتودنسی فانکشنال و پیشگیرانه قابل هدایت و اصلاح است. اما هر چه سن بالاتر می رود درمان طولانی تر می شود، و علاوه بر بالا رفتن هزینه ارتودنسی، ممکن است نیاز به جراحی فک احساس شود.
درمان اوربایت در کودکان
- کشیدن تعدادی از دندانهای شیری ( به منظور ایجاد فضای رشد مستقیم دندانهای دائمی)
- دستگاه اصلاح رشد برای هدایت رشد استخوان فک
- استفاده از بریس ارتودنسی ثابت
درمان جلوزدگی فک در بزرگسالان
- درمان با بریس ارتودنسی ثابت
- کشیدن دندان در حین ارتودنسی
- جراحی فک در کنار درمان ارتودنسی
قصد دارید جلوزدگی فک بالای خود را درمان کنید؟
بهترین سن مراجعه به متخصص ارتودنسی جهت تشخیص مشکلات دندانی و فکی سن 6 تا 7 سالگی است. در این می توانید اگر مشکلی وجود داشته باشد در مدت زمان کمتر و با هزینه مناسب تر مشکل را حل کرده و یا حتی پیشگیری کنید. برای بزرگسالان نیز هرچه زودتر برای درمان اقدام شود کیفیت نتایج بهتر خواهد بود. برای شروع حتما با یک متخصص ارتودنسی خوب صحبت کنید و مسیر درمان را با کمک این متخصص طی کنید.
دریافت نوبت آنلاین ارتودنسی
با رزرو آنلاین نوبت از کلینیک های دکتر درویش پور از مشاوره و ویزیت تخصصی رایگان + شرایط ویژه (به مدت محدود) برخوردار شوید.